Kjærleik og seksualitet
Kjærleik er å vere glad i nokon. Dei fleste har nokon dei er glade i. Det kan vere foreldre, søsken eller vener. Det finst også noko som blir kalla romantisk kjærleik. Det er kjensler ein har for ein kjæraste eller ektefelle.
Synet på romantisk kjærleik varierer mellom ulike land og kulturar. Det er mellom anna store skilnadar på korleis par finn kvarandre. Nokre stader er det foreldra som finn ektefeller til borna. Det blir kalla arrangert ekteskap. Nokre foreldre gir borna fleire alternativ til kven dei vil gifte seg med, og så får borna velje sjølve, kven dei liker best. Andre stader bestemmer foreldra utan at borna blir spurde. Det er ulovleg å tvinge nokon til å gifte seg i Noreg, men det er lov å komme med forslag dersom borna ønskjer det.
I Noreg er det vanleg at ein finn den ein vil gifte seg med sjølv. Det er også vanleg å ha fleire kjærastar før ein bestemmer seg for å gifte seg. Dei fleste flyttar saman før dei giftar seg. Det kallast å vere sambuarar. Ein fjerdedel av dei som er sambuarar i Noreg giftar seg aldri, men lev saman og har ofte born.
Når ein gut og ei jente forelskar seg i kvarandre kallar vi det heteroseksualitet. Men det er også nokon som vert forelska i menneske av same kjønn som dei sjølve. Det kallar vi homoseksualitet. I nokre land er homoseksualitet ulovleg og homofile kan bli straffa eller til og med drepne dersom dei lever som homofil. Innanfor nokre religionar seier ein at homoseksualitet er feil. Mange kristne og muslimar meiner det. I Noreg kan ein leve saman med den ein vil. Det er ulovleg å diskriminere homofile, og homofile kan til dømes gifte seg på lik linje som heterofile.
Sex er ein naturleg del av eit romantisk forhold. Det er noko fint og personleg som to menneske kan dele. Men sjølv om du er i eit forhold bestemmer du alltid over din seksualitet sjølv. Det vil seie at du bestemmer om du vil ha seksuelle opplevingar og kven du vil ha dei med. Ingen andre, verken foreldre, ektefeller eller kjærastar har lov til å bestemme over din seksualitet.
Seksuell omgang som du ikkje har sagt ja til vert kalla valdtekt. Det er ulovleg i Noreg og kan straffast med fengsel. Det er heller ikkje lov å ta på eller føle på andre utan at du har gjeve dei lov til det. Dersom du er i tvil om det er greitt å ta på eller kose med nokon kan du rett og slett berre spørje.